Otoimmün Hastalıklar Nelerdir

Bağışıklık sistemi vücudumuzu enfeksiyonlar, bakteriler ve mikroplara yani hastalıklara karşı korur. Bağışıklık sisteminde meydana gelen sorunlar vücudumuzun dışarıdan gelen tehlikelere karşı savunmasız kalmasına neden olur.

Bağışıklık sisteminin çökmesiyle birlikte kişide depresyon, saç dökülmesi, dikkat bozukluğu, şişlikler ve vücudun çeşitli bölgelerinde ağrılar gözlemlenebilir.

Bağışıklık sisteminin çökmesi sonucu vücut enfeksiyonlara karşı savunmasız kalır ve hastalıklara karşı savaşma yeteneğini kaybeder.

Bağışıklık sisteminin gerektiğinden fazla çalışması durumunda ise vücut kendi dokularını yabancı olarak algılar ve bu dokulara saldırarak zarar verir. Bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırmasına otoimmün hastalıklar denir. 

Otoimmün hastalıklar vücudun birçok farklı alanını etkileyebilir. Otoimmün hastalıklara neyin sebep olduğu tam olarak bilinmemektedir. Otoimmün hastalıkların tedavisi genellikle, bağışıklık sisteminde olması gerektiğinden fazla çalışan faktörlerin azaltılmasına yönelik yapılmaktadır. 

Otoimmün Hastalıklar Nelerdir?

Romatoid Artrit

İltihaplı Romatizma, yani tıbbi adıyla romatoid artrit, kronik bir inflamatuar bozukluktur. Aşırı sıcak ya da soğuk havanın İltihaplı romatizmaya neden olduğu inancı ise gerçeği yansıtmamaktadır. Romatoid artrit otoimmün sistemindeki bir bozukluktan kaynaklanır ve bireyin bağışıklık sisteminin yanlışlıkla vücudun kendi dokularına, özellikle eklem dokularına saldırması ile ortaya çıkar. Bu bozukluk bazı bireylerde cilt, gözler, akciğerler, kalp ve kan damarları dahil olmak üzere çok çeşitli vücut sistemlerine zarar verebilir. 

İnflamatuar Bağırsak Hastalığı ( IBD )

İltihabi bağırsak hastalıklarının nedeni kesin olarak bilinemeyen, bağışıklık sisteminde sorunlar, kalıtımsal nedenler ve çevresel faktörler ile oluştuğu düşünülen Crohn hastalığı ile Ülseratif kolit hastalıklarını tanımlamak için kullanılıyor.

Bu hastalık grubu aynı zamanda “inflamatuvar bağırsak hastalığı” (IBH) olarak da biliniyor. 

Multipl skleroz (MS)

Multipl Skleroz (MS) hastalığı, etkisini merkezi sinir sisteminde gösteren ve ataklarla kendini belli eden bir kronik sinir sistemi hastalığıdır.

Bağışıklık sistemi vücudu dışarıya karşı korurken kendi hücrelerini tanır. Ancak bilinmeyen nedenden dolayı sistem bozulduğunda, bağışıklık sistemi kendi hücrelerine özellikle de sinir iletimini sağlayan beyin ve omurilikteki hücrelere karşı saldırı düzenler. 

Tip 1 Diyabet

Diyabet birkaç farklı türde görülebilir. Tip 1 diyabette vücudun doğal olarak insülin üretimi azalır. Tip 2 diyabet ile Gestasyonel diyabette ise vücut insülinin etkisine karşı direnç geliştirir. Bu iki durumun sonucunda kan şekerinin yükselmesi (hiperglisemi) durumu gerçekleşir. Henüz bütünüyle ortaya çıkmamış şeker hastalığı türüne ise gizli şeker ya da pre-diyabet adı verilir. 

Guillain Barre Sendromu

Guillain Barre sendromu, bağışıklık sisteminin sinirlere saldırmasıyla ortaya çıkan ve nadir görülen hastalık türlerinden biridir. Kas kaybında güçsüzlükle birlikte ortaya çıkan hastalık, ağır ilerleyebileceği gibi hızlı bir yayılım da gösterebilir.  Guillain Barre sendromu hastalarında zayıflık, kol ve bacak uyuşmaları gibi belirtiler görülür ve felce neden olabilir. Hastalığın kesin tedavisi olmamakla birlikte, uygulanan tedaviler sonucunda hastalığın semptomları hafifletilebilir.

Kronik İnflamatuar Demiyelinizan Polinöropati 

Kronik İnflamatuar Demiyelinizan Polinöropati hastalığı da yine Guillain Barre sendromunda olduğu gibi bağışıklık sisteminin sinirlere saldırmasıyla meydana gelir ve benzer semptomlar gösterir. Kol ve bacaklarda uyuşma ile birlikte görülen bu hastalığın erken teşhis ve tedavisi oldukça önemlidir.

Sedef Hastalığı  

Sedef hastalığı, cilt hücrelerinin normalden birkaç kat daha hızlı çoğalmasına neden olan bir cilt bozukluğudur. Bir diğer adı da Psoriasis olan sedef hastalığı sırasında ciltte beyaz pullarla kaplı engebeli kırmızı lekeler görülmeye başlanır.

Bu pullu lekeler cildin herhangi bir yerinde büyüyebilirler, ancak çoğunlukla kafa derisinde, dirseklerde, dizlerde ve sırtta görülürler. Sedef hastalığı bulaşıcı değildir, yani kişiden kişiye geçemez. Ancak bazı vakalarda aynı ailenin üyelerinde görülmektedir.

Graves Hastalığı 

Graves hastalığı, tiroid hormonunun aşırı üretilmesine neden olan ve hipertiroidizme yol açan bir bağışıklık sistemi hastalığıdır. Graves hastalığında, vücut kendi kendine reaksiyon gösteriyor ve aşırı tiroid hormonu salgılanıyor. Bu nedenle metabolizma çok hızlanıyor, nabız yükseliyor, hasta kilo alamaz hale geliyor. Bu durum giderek yaşamı tehdit eden ciddi bir rahatsızlığa dönüşüyor.

Bu hastalarda egzoftalmi denilen gözlerin dışarı doğru çıkması durumuna da rastlanabiliyor. Hastalığın tedavisi antitiroit ilaçlar, radyoaktif iyot ve cerrahi tedaviyle yapılabiliyor.

Otoimmün hastalıklara hangi doktor bakar? 

‌Otoimmün hastalık düşündüren belirtilerden şüphelenildiğinde bir doktora görünmek iyi olacaktır. Sahip olunan belirtilere ve hastalık türüne bağlı olarak farklı bir uzman doktoru ziyaret etmeniz gerekebilir.

‌Romatoloji uzmanı: ‌Romatoid artrit ve ‌Sjögren sendromu gibi eklem hastalıklarını tedavi eder.
Gastroenteroloji uzmanı: ‌Çölyak ve ‌Crohn hastalığı gibi sindirim sistemi hastalıklarını tedavi eder.
Endokrinoloji uzmanı: ‌Tiroid bezi ile ilişkili ‌Haşimato ve ‌Graves hastalığı ya da böbrek üstü bezi ile ilgili ‌Addison hastalığı gibi hormonal ‌otoimmün hastalıkları tedavi eder.
Dermatoloji uzmanı: Sedef hastalığı gibi ‌otoimmün cilt hastalıklarını tedavi eder.

Tıp Bilimleri - Tıp Fakültesi Dersleri Tıp Ders Notları

OTOİMMÜN HASTALIKLAR,Otoimmün Hastalıklar Nelerdir,

Romatoid Artrit, Bağırsak Hastalığı