İlaçların Vücuttaki Akibeti

İlaçların Vücuttaki Akibeti

İlaçlar vücuda uygulandıkları yerden emilir ve dolaşıma katılır. Dolaşım sistemiyle etki edeceği yere ulaşır ve etkisini gösterir. Vücutta bazı ilaçlar kimyasal değişikliğe uğrar ve sonunda vücuttan atılırlar.

Bütün bu olaylar değişik faktörlerin etkisi altında kalır. Buna bağlı olarak ilacın etki şekli de değişebilir.

İlaçlar bu etkileşimler yanında bazı normal vücut olaylarını da değiştirebilir. İlaçlar uygulandıktan sonra vücutta dağılırlar, metabolize olurlar ve dışarı atılırlar. İlaç uygulandığında emilir, dağılır, mobilize olur ve vücuttan uzaklaştırılır.

Emilim (Absorpsiyon)

İlacın emilimi uygulandığı bölgede kan veya lenf dolaşımına geçmesidir. İlacın lokal etki etmesi istenildiğinde emilimi istenmez. Sistemik etki istenildiğinde emilim ne kadar çabuk olursa ilacın etkisi o kadar çabuk başlar.

İlaçların emilimlerini etkileyen bazı faktörler vardır. Bunlar emilim hızını etkileyen faktörler olarak isimlendirilir. Bu faktörler;

İlacın veriliş yolu, ilacın özellikleri ve emilim yüzeyinin genişliği ve daralmasıdır.

Uyuşturucu Nedir (Madde) Bağımlılığı (Toksikomani)

Uyuşturucu Nedir (Madde) Bağımlılığı (Toksikomani),

Uyuşturucu İle İlgili

Genellikle belirli maddelerin, ilaçların alışkanlık sonucu gittikçe artan miktarlarda fiziksel ve ruhsal gereksinim olarak alınmasıdır. Alınan madde veya ilaç, rahatlık ve mutluluk duygusu yarattığından, yeniden ve birçok kez alma arzu ve isteğinin uyanması, en önemli ve belirgin bağımlılık işaretidir

"Uyuşturucu madde bağımlılığı" kavramı ile ilgili olarak, değişik düşünürler ve uzmanlar değişik tanımlar yapmışlardır. Herkesin kabul edebileceği ortak bir tanım BM Dünya Sağlık Örgütünce yapılmıştır. Bu tanım şöyledir:

Uyuşturucu (Madde) Bağımlılığı Belirtileri, Uyuşturucu Hakkında

Uyuşturucu (Madde) Bağımlılığı Belirtileri, Uyuşturucu Hakkında

Uyuşturucu bağımlısı birey daha mutlu ve rahat olabilmek için kullandığı maddeyi daha fazla miktarlarda almayı arzu eder. Eğer bulamazsa, mutsuzluk başlar ve bu durum günlük yaşamını da etkiler, huzursuzluk ve olumsuz davranışlar göstermeye başlar, çevresini üzer. Bağımlı birey düzenli uyuşturucu alan kimsedir. Maddeyi bulamaz ve alamazsa fiziksel olarak hastalık belirtilerine benzer özellikler oluşur. Ateş yükselmesi, kusma ve şiddetli çırpınmalar görülebilir. Bu belirtiler alınan uyuşturucunun özelliğine, koşullarına ve bireyin özelliklerine göre değişiklik gösterir.

Uyuşturucu Tarihi, Uyuşturucunun Tarihçesi

Uyuşturucu farklı tarihsel dönemlere ve farklı kültürlere göre farklı anlamlar taşıyan bir maddedir. Bu bölümde uyuşturucu ve uyuşturucu kullanımının tarihteki ortaya çıkışı, görünümü ve sürecini özetleyeceğiz. Bunun yanısıra gelişmiş ülkelerde ve sonra da Türkiye'deki uyuşturucu ile ilgili sosyopolitik gelişmelere değineceğiz.

Başlangıç, Uyuşturucu Hakkında Bilgi

Uyuşturucu kullanımının başlangıcı çok eskidir. Uyuşturucu maddelerin kullanımı insanlık tarihi ile birlikte başlamıştır, insanlar bir arada yaşamaya başladıkları andan itibaren "ilaç" niyetiyle çeşitli maddeleri kullanmışlardır. İlkel insanlar tarih öncesi dönemlerde doğada mevcut çeşitli bitkilerden ağrı kesici, yatıştırıcı olarak yararlanmışlardır. Dinsel törenlerde, şölenlerde ve toplulukların çeşitli seramonilerinde uyuşturucu ve keyif verici maddeler kullanıldığı bilinmektedir.

Khat Nedir - Khat Tedavisi

Uyuşturucu Çeşitleri, Uyuşturucu Bilgi

Khat Nedir

Yemen ve Doğu Afrika'nın yüksek bölgelerinde yetiştirilen "catha odulis" bitkisine "khat" adı verilmiştir. Bu bitki ayrıca Arap ülkelerinde, Arap Yarımadasının bir bölümünde, Habeşistan, Somali, Kenya ve Madagaskar'da yetişir.

Bu bitkinin uç kısmındaki körpe yaprakları çiğneyerek kullanılır. Taze yaprak halindeki khatın etken maddesi "Katinon" adı verilen bir birleşiktir. Katinon amfetamin benzeri etkiler oluşturur. Khatın kullanımı ülkemiz için yaygın değildir ve bir sorun oluşturmaz.

Belirtileri

Yaşa Bağlı Olarak Meydana Gelen Yüzdeki Değişikliklerin Adli Tıptaki Yeri

Yaşa Bağlı Olarak Meydana Gelen Yüzdeki Değişikliklerin
Adli Tıptaki Yeri

Changes in Human Face Due to Aging in Forensic Medicine
Dr. Vugar K. Hüseynov*
Dr. Bahadur E. Abbasov**

Adli Bilimler Dergisi
ÖZET
İnsanın kronolojik yaşı dış görünüş yaşı ile her zaman tam bir benzerlik göstermez. Doğduğu günden itibaren yaşlanması genetik özelliklerle olduğu gibi çevresel etkilerle de ilgilidir. Bu etkenler nedeniyle insanın dış görünüşünde özellikle yüzün şekil ve görünümünde oluşan değişikliklere göre kesin yaş tayini yapmak amacıyla farklı alanlarda, farklı yöntemlerle çalışmalar yapılmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Adli bilimler, yaşlanma, deri.
SUMMARY
Chronological age of a person is not always same as his outlooking. Beginning from the birth, both genetic and environmental factors effect aging. Different methods in different research areas are being performed to find out the exact age especially from the changings of the morphology of face.
Keywords: Forensic science, aging, skin.

Her yıl dünyada yüz binlerce insanın kayıp olduğu bildirilir. Bunlar çalınmış çocuklar, gençler, kaybolmuş yaşlı vatandaşlar, polisçe aranan kişiler olabilir (1). Modern mahkeme tababeti ve adli-tıp ilminin karşılaştığı önemli meselelerden biri dış görünüş bulgularına göre yaşın tayini problemidir. Şu ana kadar bu konuda bir çok çalışma yapılmış olmasına rağmen konuyu tamamen kapsayan bir çalışma bulunmamaktadır.

Kürtaj Tekniği

Kürtaj Tekniği

Kürtaj öncesinde gebe mutlaka jinekolojik muayene ve transvaginal ultrasonografi ile değerlendirmelidir. Günümüzde genellikle bizde de olduğu gibi vakum aspirasyon yöntemi ile küretaj yapılmaktadır. Bu işlem sırasında kullanılan vakum sistemi uçları Karmen Kanülü olarak isimlendirilmekte olup bu plastik uçlar steril tek kullanımlık olup bir defa kullanıldıktan sonra da mutlaka atılmalı ve tekrar kullanılmamalıdır. Rahim kanalına ve gebeliğin büyüklüğüne uygun ebadlarda farklı uçları vardır.
Kürtaj sırasında isteğe veya tıbbi zorunluluğa göre genel anestezi yada lokal anestezi uygulanabilir. Daha önce hiç doğum yapmamış veya sezaryen ile doğum yapmış kadınlarda öncelikle genel anestezi tercih edilir. Genel anestezi tercih edilmesinin sebebi kürtaj işleminin ağrılı olması ve bu işleme bağlı duyulacak fiziksel rahatsızlığın yok edilmesinin yanı sıra psikolojik açıdan kadının hiç bir şey hatırlamamayı sağlamasıdır. Lokal anestezi planlanmış ise , bu teknikte rahim ağzının her iki yanına anestezik ilaç enjekte edildiği halde rahatsızlık hissi ve vakum esnasında kasıklarda ağrı duyulabilir. Kürtajın psikolojik etkisi de düşünüldüğünden dolayı eğer tıbbi sakınca yoksa genel anestezi tercih edilmektedir. Genel anestezi kısa süreli bir ansetezi olup tecrübeli bir anestezi uzmanı tarafından verilmelidir. Anestezi, yani uyuma süresi vakum ile yapılan kürtaj işlemi kısa olduğu için ortalama 3-5 dakika kadardır ( kürtai işlemi de ortalama 3-4 dakika sürmektedir). Uyanma süresi genellikle 4-5 dakikadır ve İşlem sonrası 1/2 saat dinlenmenin ardından anestezi etkisi geçtiği için hasta evine rahatlıkla gidebilmekte ve normal yaşantısına da dönmektedir.
İşlem öncesi mutlaka ortalama 4- 6 saat açlık ,gereklidir. Tabii ki bu sürede u içilmesine de izin verilmez. Bazen hekime danışılarak 1-2 adet sigaraya izin verilebilinir. Kürtaj öncesi işlemi yapacak hekim tarafından daha önce geçirilmiş operasyon ve tıbbi hastalıklar sorgulanır. En önemli noktalardan biri de çiftlerin her ikisinin kan gruplarının da bilinmesi zorunluluğudur.Anne kan grubu negatif ve baba kan grubu pozitif ise Rh uygunsuzluğu veya diğer adı ile kan uyuşmazlığı söz konusu olduğundan kürtaj işlemi sonrası ilk 72 saat içinde uyuşmazlık iğnesinin ( Anti-D iğnesi) yapılması ilerdeki gebeliklerin sağlıklı olması açısından çok önemlidir.
Kürtaj işlemi bir jinekolog tarafından jinekolojik masada muayene ve ultrasonografik incelemeyi takiben yapılır. İşlem öncesi yapılacak ultrasonografi ile gebelik haftası kesin olarak saptanmalıdır. Çünkü yasa gereği ülkemizde son adet tarihinin ilk gününe göre yapılan hesapta gebelik haftasının 10 haftanın altında olması şarttır!!. Jinekolojik masaya yatmış hastaya rahim ağzının tam olarak görülebilmesi için önce vajinal spekulum yerleştirilir. Takiben vagina ve rahim ağzı özel bir antiseptik solüsyonla silinir.Rahim ağzı tek dişli olarak isimlendirilen bir alet ile tutulup çekilir ve düz hale getirilir. Lokal anestezi uygulanacak ise bu işlemden sonra lokal anestezik ilaç rahim ağzının etrafına yapılır. Genel anestezi uygulanan hastalar bu prosedürü başından itibaren yani jinekolojik masaya yattıtıkları andan itibaren hiç hissetmezler ve hiç bir şey görmezler. Rahim ağzını genişletmek için buji adı verilen aletler kullanılır ve bu genişletme gebelik haftasının büyüklüğüne göre yapılır. Daha önce normal doğum yapmış veya gebelik haftası küçük ( 5 haftalık gibi) hamilelerde bu dilatasyon bazen hiç gerekmemektedir. Dilatasyon yani rahim ağzının açıldığı dönem ,lokal anestezi uygulanan kadınlarda kürtaj işleminin en sıkıntılı ve ağrılı dönemdir.
Bujilerle yapılan dilatasyonun yani rahim ağzını genişletmeni takiben tek kullanımlık steril olan ve özel boyutlarda bulunan plastik , yumuşak kanüller ile rahim ağzından girilerek rahim boşluğuna ulaşılır.Takiben kanülün ucu özel üretilmiş ve 60 santilitrelik vakum yaratan özel enjektöre ( Karmen enjektörü) monte edilir,enjektör ile negatif basınç sağlanarak rahim içi aspire edilerek, emilerek temizlenir. Bu yöntem ile keskin,metal küretlerin kullanımı çok aza indirilmiştir ve genellikle de hiç kullanılmamaktadır.Eskiden ve halen de bazı merekzlerde keskin metal küretler ile yapılan kürtajlarda rahim delinmesi, yapışıklık riski daha fazla olmaktaydı. 10 haftanın altındaki kürtajlarda artık bu eski yöntem hemen hemen hiç kullanılmamaktadır. Günümüzde keskin metal küretler ile yapılan küreraj sadece tanı ve biopsi amaçlı kullanılmakta olup doğru ve yeterli parça alınması için şarttır.Vakum ile rahim içi temizlendikten sonra tek dişli çıkarılır ve çıktığı yerdeki az miktarda kanama bir gazlı bez ile bastırılıp tampone edilerek durdurulur. Vajina tekrar antiseptik solüsyonlarla ile yıkanıp steril spekulum çıkarılır.Kürtaj olmuş hasta masada kaldırılmadan rahim içi ultrasonografi ile içeride parça kalıp kalmadığını anlamak için kontrol edilir.Ağrının daha sonra şiddetli olmaması ve hasta rahat etmesi için kalçadan iğne ile veya makattan fitil ile ağrı kesici ilaç uygulanır. Kürtaj Sonrası...

İpaş Karmen aspirasyon Vakum Sistemi. Özel üretilmiş ve ucuna gebelik haftasına uygun plastik steril tek kullanımlık karmen kanülleri monte edilen ve 60 santilitrelik vakum yaratan özel enjektör ( Karmen enjektörü) . Negatif basınç sağlanarak rahim içi aspire edilerek, vakum yapılarak emilerek temizlenir.

Yukarıda resmi bulunan özel enjektörün ucuna monte edilerek rahim içindeki gebeliğin vakum yöntemi ile aspire edilmesine olanak sağlayan tek kullanımlık, plastik steril karmen kanül uçlar. Bu plastik kanül uçlarının çapları, kalınlığı, gebelik büyüdükçe artmaktadır. 5 ila 10 hafta gebelik için ,her gebelik haftasına uyumlu karmen kanül ucu bulunmaktadır.