Kolon Kanseri Cerrahi Tedavisi

Kolon Kanserinin Tedavisi

Yukarıda belirtildiği gibi kolon kanseri tedavisinde ilk uygulanan ve en yaygın tedavi yaklaşımı ameliyattır. Kanser erken evrelerindey-se gereken tek tedavi de bu olabilir. Minimal girişimsel polıpektomi ya da laparoskopik ameliyattan karın açılarak gerçekleştirilen ameli*yata kadar farklı tipte ameliyatlar yapılabilir. Ameliyatın tipi ve bo*yutu kolon kanserinin yerine, kolonun ne kadarına yayıldığına ve komşu dokulara ne kadar geçtiğine bağlıdır.

Kolon Kanseri İçin Cerrahi İşlemler

Polip, kanserli de olsa endoskopi sırasında yakalanıp çıkarılabilir (polipektomi) durumdaysa ya da kanser sınırları belirgin bir alanday-sa ve barsak duvarını tutmadıysa genellikle ameliyata gerek olmaz.
Ameliyat öneriliyorsa, cerrah kolonda tümörün bulunduğu bölü*mü ve tümörün her iki yanında da kolonun sağlıklı kısımlarından bir bölümünü çıkarmayı planlayacaktır. Kolon kanseri için yapılan tipik bir ameliyatta kolonun dörtte biri ila yarısı alınır (30-90 cm'lik bir bölüm).

Ameliyatın niteliğini bir ölçüde kolonu besleyen kan ağı belirler. Cerrah, tümörü çıkarmak için bir damar ağıyla kolonun tüm bölüm*lerine giden ana kan akışını bozmak zorunda kalabilir. Kolonun bir bölümüne giden kanı sağlayan ana kan damarları tümörün çıkarılma*sı için kesildiğinde, o bölüme giden kan da kesilmiş olur. Sonuç ola*rak kolonun bu bölümünün de çıkarılması gerekir, çünkü bırakılırsa yavaş yavaş çürüyecek ve barsak kanalının bütünlüğünü bozacaktır.

Çoğu durumda, karar vermeden önce farklı ameliyat seçenekleri*ni ve diğer tedavileri hekiminizle konuşmak için zaman vardır. Sade*ce ender durumda, barsak tıkanıklığı, iç kanama ya da karın içinde enfeksiyon (peritonit) gibi ivedilikle ameliyat gerektiren acil bir du*rum söz konusudur. Bu gibi durumlarda, uzman operatör acil duru*mun çaresine bakar ve gerekiyorsa sonra yapılacak ameliyatları da programa alır.

Kolon kanserinde uygulanan temel ameliyat radikal rezeksiyon olarak adlandırılan tümörün ve sağlıklı bitişik dokuların çıkarılması işlemidir. Belli başlı ameliyatlara verilen adlar, tümörün çıkarıldığı bölgeye işaret eder. Örneğin, transvers kolektomide cerrah transvers kolonu çıkarır; radikal sol hemikolektomide sol, yani inen kolon alı*nır (bak. s. 74'deki çizimler). Kısmi kolektomide sadece kanserli bö*lüm alınır (kolon kanserinde en sık uygulanan ameliyattır). Total ko*lektomide çekumdan rektuma kolonun tümü alınır.

Cerrah daha sonra kalan parçaları birbirine bağlar. Bazı bireyler*de bağlantıyı yapmak için kolonun yönünün değiştirilmesi gerekebi*lir. Ender olarak yeniden birleştirilen kolonun iyileşmesine zaman vermek için geçici olarak kolostomi veya ileostomi (atıkların beden*den çıkarılmasına olanak verecek biçimde barsağın karın duvarıyla ağızlaştırılması) gerekebilir ve bu 6-8 hafta sonra genellikle kapatıla*bilir. Öte yandan kimi ender durumda, anal sfinkter (büzücü) kasla*rın alınması gerekli olduysa, kolostomi veya ileostominin kalıcı ol*ması gerekir.

Kolon Kanseri İçin Adjuvan Tedaviler

Adjuvan tedavi rejimini durumun niteliği belirler. Radyasyon ve/veya kemoterapi ameliyat öncesi veya sonrasında kullanılabilir, ama kolon kanseri söz konusuysa genellikle ameliyat sonrasında kul*lanılır.

Rektum ameliyatlarıyla karşılaştırıldığında kolon kanseri ameli*yatlarının ardından radyasyon ender olarak verilir. Evre I kolon kan*serinde kemoterapi kullanılmaz, evre 2de kullanımı konusunda ise araştırmalar sürüyor. Kanserin lenf nodlarına da sıçradığı evre III ko*lon kanserinde ve ilerlemiş ve metastaz yapmış kolon kanserinde kul*lanılır. Evre IV, yani metastaz yapmış kanserlerde de semptomları azaltmak ve ömrü uzatmak için palyatif tedavi olarak kullanılabilir.