Agoni
"Agoni" can çekisme demektir. Nükleer patlama benzeri olaylarda ölen kisiler disinda her ölümde uzun ya da kisa süren bir Agoni dönemi mevcuttur. Agoni süresi birden ölümlerde çok kisadir(beyin kanamasi,inhibisyon; kronik hastaliklardan ölenlerde.ise saatlerce ve hatta günlerce uzayabilir. Agoni hali bir süre sonra ölümün ortaya çikacagini belirtmesi bakimindan oldugu gibi uzun süren Agoni devrelerinde kisilerin yaptigi yasal islemlerin geçerli olup olmamasinin doguracagi tartisma açisindan da hukuki bir önem tasir. Agoni döneminde bilinçte ve iradi hareketlerde bozulma meydana geldiginden kisinin yaptigi mal satma, vasiyetname düzenleme, miras birakma, evlat edinme, evlenme, vs., gibi hukuki islemler hukuk bakimindan geçersiz sayilmaktadir. Bu nedenle bu islemlerin geçerli olup olmadigina sonradan karar verecek hekimin bu akitlerin Agoni döneminde yapilip yapilmadigini ayirt etmesi lazimdir. Bu ayirimi yapabilmek ve muayene sirasinda yaklasmakta olan ölümü belirleyebilmek için Agoni belirtilerini bilmek gerekmektedir. Bazi kisilerde çok nadiren bilinç sona kadar belli ölçüde açik kalabilir. Agoni döneminde olan bir kisi bazen bir sir ya da bir olay hakkinda gizledigi bilgiyi açiklar. Böyle bir ifade, diger kanitlar ile uygunlugu bulunursa hukuki açidan önem kazanabilir.
Agoni Belirtileri
Agoni döneminde kisiye canlilik niteliklerini kazandiran 3 büyük sistem olan merkezi sinir sistemi, dolasim ve solunum sisteminde agir fonksiyon bozukluklari gelisir. Kisinin bir süre sonra ölecegini gösterir. Bu nedenle kisinin aktivitesinde büyük bir azalma olur, hareketsiz ve sakin görünür. Dolasim sistemindeki fonksiyon bozuklugu nedeni ile soktaki görünüm gibi yüz solar, el ve ayakta soguma baslar; önce ayaklar sogur, uzun süren agonilerde vücutta staza li olarak mor lekeler gelisir; bradikardi ya da tasikardi gelisir. Yüzde soguk terlemeler olur, dudaklar morarir, alt çene düser ve agiz açilir. Halk arasinda bu durum "çene alma" adini alir ve ölümün yaklasmakta oldugunun bir isareti olarak kabul edilir.
Yutma, agiz ve diger reflekslerdeki azalma nedeni ile bogazda koyu tükürük birikir, düzeni bozulmus olan solunum sirasinda hiriltilar çikar(cheyne stokes), üst göz kapaklari düser, göz aralik kalir, midriazis, korneada bulaniklik olur, isik refleksi kaybolur. Vücutta irade disi hareketler olusur. Kisi bilinçsiz olarak kolunu, bacagini oynatir. Irade disi hareketler içinde en karakteristik olani elde para sayar gibi hareketin görülmesidir. Bu harekete "karfoloji" denir.
Bes duyuda da bozukluklar olur. Önce görme, sonra isitme ve hissetme duyulari bozulur. Kisi konusamaz, sorulan sorulara miriltilarla cevap verir, ancak bunlar bilinçli cevaplar degildir.
Son dönemde sayilan bütün bu belirtiler kaybolur, kisinin iyileserek hayata döndügü zannedilir, bu ilginç durum bitmekte olan canliligin son reaksiyonudur ve yine çok ilginçtir ki bitmekte olan bir mumun son iri pariltisina benzemektedir. Aslinda bu, düsünülenin tam tersi bir olaydir ve kisi kisa bir süre sonra ölür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Tıp Bilimleri - Tıp Fakültesi Dersleri Tıp Ders Notları