Pnömoni nedir? Pnömoni neden olur?

Pnömoni Nedir?

Pnömoni (zatürre), akciğerlerdeki hava keseciklerinin (alveoller) iltihaplanmasıyla oluşan ciddi bir enfeksiyondur. Bu iltihap, keseciklerin sıvı veya irinle dolmasına yol açar ve oksijen alımını zorlaştırır. Toplum kökenli (evde kaptırılan) veya hastane kökenli olabilir; dünya genelinde özellikle çocuklar, yaşlılar ve bağışıklığı zayıf kişilerde ölümcül olabilen yaygın bir hastalıktır.Pnömoni Neden Olur?Pnömoninin başlıca nedeni enfeksiyon ajanlarıdır:

• Bakteriler: En sık Streptococcus pneumoniae (pnömokok) sorumludur. Diğerleri Haemophilus influenzae veya Mycobacterium tuberculosis gibi olabilir.
• Virüsler: Grip (influenza), RSV, COVID-19 veya adenovirüsler; özellikle viral pnömoni çocuklarda yaygındır.
• Mantarlar: Bağışıklığı baskılanmış kişilerde (HIV, kemoterapi alanlar) Aspergillus veya Pneumocystis jirovecii görülür.
• Diğer nedenler: Solunan kimyasallar, aspire edilen yabancı cisimler (yemek parçası boğaza kaçması) veya nadir olarak parazitler.

Risk faktörleri enfeksiyonu kolaylaştırır: Sigara içmek, kronik hastalıklar (KOAH, diyabet, kalp yetmezliği), yaşlılık, bağışıklık zayıflığı, hastanede yatış veya ventilatör kullanımı.Belirtiler Neler?

• Yüksek ateş, titreme ve öksürük (balgamlı veya kanlı).
• Göğüs ağrısı, nefes darlığı.
• Halsizlik, iştahsızlık, bazen bilinç bulanıklığı (yaşlılarda).

Tanı genellikle akciğer filmi, kan testleri ve balgam kültürüyle konur.Tedavi nedene göre değişir: Bakteriyel ise antibiyotik, viral ise destekleyici bakım (dinlenme, sıvı alımı, oksijen). Aşılar (pnömokok ve grip aşısı) en iyi korumadır. Şiddetli belirtilerde hemen doktora başvurun – erken müdahale hayat kurtarır!

Tıp Bilimleri - Tıp Fakültesi Dersleri Tıp Ders Notları