Yumurtalık dönmesi (over torsiyonu)

Yumurtalık dönmesi (over torsiyonu)

Yumurtalık dönmesi kısırlık ve erken menopoza yol açabilir Kadın hastalıkları arasında çok sık rastlanan rahatsızlıklardan biri yumurtalık dönmesidir (over torsiyonu).
Yumurtalık ve rahim arasındaki bağın uzun ve esnemiş olmasından kaynaklanan hastalık tedavi edilmediğinde kısırlık veya erken menopoza neden olabilir.
Yumurtalık dönmesi nedir?
En önemli üreme organlarından biri olan yumurtalıklar rahmin her iki tarafında bulunan ve bağlarla rahim ile karın yan duvarına tutunan organlardır. Yumurtalık dönmesinin söz konusu olduğu durumlar yumurtalığın kendi etrafında döndüğü bir başka deyişle burkulduğu vakalardır. Yumurtalığın kendi etrafında döndüğü durumlarda, tutunduğu bağlar da döner ve burkulur. Buna bağlı olarak bağların içerisinde bulunan kan damarları tıkanır ya da kan akımı güçleşir. Yumurta dönmesi genellikle tek yumurtalıkta olur.
Yumurtalık dönmesinin nedenleri:
Yumurtalık dönmesi tamamen normal yumurtalıklarda görülebileceği gibi çoğu vakalarda kist ya da tümör sonucunda oluşabilir. Bunun dışında yumurtalık ile rahim arasındaki bağın uzun olması da yumurtalık dönmesine yol açabilir. Hamilelik dönemi boyunca bağ ve dokuların gevşemesi de hastalığın oluşmasını kolaylaştırabilir. Kısırlık tedavisi sırasında yumurtalıkların aşırı büyümesi ya da yumurtalıklarda kist oluşması yumurtalık riskini artırabilir. Ayrıca doğuştan tüplerin uzun veya büyük olması erken yaşlarda yumurtalık dönmesine neden olabilir.
Yumurtalık dönmesi belirtiler:
Yumurtalık dönmesinde en önemli belirtiler karnın alt tarafında ve kasık bölgesinde ani başlayan hassasiyet ve çeşitli derecelerde ağrılardır. Ağrılar bazı vakalarda hafif, bazılarında ise çok şiddetli olabilir. Ayrıca ağrılara bulantı, kusma ve ateş de eşlik edebilir. Kadın hareket ettiğinden ağrılarda artış görülebilir. Tam bir dönmenin olmadığı durumlarda olabilir. Böyle vakalarda yumurtalık hafifçe kendi etrafında döndüğü halde sonradan kendiliğinden eski haline döner. Bu durum ara sıra oluşan ve kendiliğinden geçen çok şiddetli karın ağrılarının oluşmasına neden olur. Yumurtalığın tam dönmediği durumlara semi-torsiyon denir.
Yumurtalık dönmesinde tanı:
Yumurtalık dönmesi tanısında en önemli araçlardan biri ultrasonografidir. Normalden büyük yumurtalık ya da yumurtalık üzerinde oluşmuş bir kistler ultrasonografide rahatça görülebilir. Ayrıca doppler ultrasonografi dönmüş olan yumurtalığın kan akımında azalma veya tamamen kesilme olup olmadığını da ortaya koyar. Bunun dışında büyümüş olan yumurtalık ya da olası bir kist tomografi ile de görülebilir. Ancak kesin tanı laparoskopi ile direkt gözlenerek konabilir.
Yumurtalık dönmesi komplikasyonları:
Nadir de olsa yumurtalık dönmesi bazı rahatsızlıkların ortaya çıkmasına neden olabilir.
Bunlardan bazıları şöyle:
- Enfeksiyon
- Peritonit (Mide, bağırsaklar, safra kesesi, apandisit, karaciğer, dalak vb. karın bölgesinde bulunan organların ortasında serbest kalan bir boşlukta oluşan bakteri enfeksiyonu).
- Sepsis (Bakteri veya diğer patojenlerin kan dolaşımına geçmesi sonucu gelişen sistemik bir cevaptır.)
- İç genital organlarda yapışıklıklar
- Kronik kasık ağrısı
- Nadiren kısırlık
Yumurtalık dönmesi tedavisi:
Her hastalıkta olduğu gibi yumurta dönmesinde de erken teşhis ve tedavi büyük önem taşır. Tedavi şekli ise cerrahidir. Yumurtalık dönmesi teşhis ve tedavisinde zaman kaybedilmesi yumurtalıklara kan gitmemesine ve buna bağlı olarak doku ölümüne neden olabilir. Bunun sonucunda yumurtalığın tamamen alınması gerekebilir. Ancak yumurtalıkta doku ölümü yaşanmamışsa eski haline getirilebilir ve yeniden dönmemesi için etrafındaki dokulara dikilebilir. Bu müdahaleler hastalığın tekrarlamasını engellemez. Yumurtalık dönmesi yeniden oluşabilir. Doku ölümünün gerçekleştiği durumlarda, gelişmiş izlenimi veren, büyük, şişmiş, ödemli görünen vakalarda yumurtalığın ameliyatla alınması mecburidir. Kalan tek yumurtalığın üreteceği hormon daha az olacağı için kadınlarda bazen erken menopoz ya da kısırlık görülmesi söz konusu olabilir.

Tıp Bilimleri - Tıp Fakültesi Dersleri Tıp Ders Notları